Bệnh Dại – Đừng Chủ Quan Với Mạng Sống!

Bệnh dại là gì?

Bệnh dại là một bệnh nhiễm virus cấp tính, lây từ động vật sang người qua vết cắn hoặc vết liếm của động vật mắc bệnh, phổ biến nhất là chó và mèo. Virus gây bệnh là Rabies virus, tấn công vào hệ thần kinh trung ương và gây tử vong gần như 100% nếu không được xử lý kịp thời.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại gây ra khoảng 59.000 ca tử vong mỗi năm, phần lớn xảy ra ở các nước đang phát triển – trong đó trẻ em dưới 15 tuổi là nhóm dễ bị tổn thương nhất.

Vì sao không được chủ quan với bệnh dại?

Nhiều người vẫn nghĩ: “Bị chó cắn nhẹ thôi, không sao đâu”, hoặc “Chó nhà nuôi quen, sạch sẽ thì không sao cả”. Nhưng thực tế cho thấy, hầu hết các ca tử vong do bệnh dại đều bắt đầu từ sự chủ quan.

Những lý do không nên coi thường bệnh dại:

• Thời gian ủ bệnh kéo dài, dễ bị bỏ qua: Có thể từ vài ngày đến vài tháng, tùy vị trí vết thương và lượng virus truyền vào cơ thể.
• Không có thuốc chữa khỏi khi đã phát bệnh: Một khi các triệu chứng thần kinh đã xuất hiện, bệnh nhân thường tử vong trong vòng vài ngày.
• Virus lây lan âm thầm: Không phải con vật nào bị dại cũng biểu hiện rõ ràng. Chó có thể mang virus và lây truyền trước khi có dấu hiệu phát bệnh.

Bệnh dại lây truyền như thế nào?

Virus dại có mặt trong nước bọt của động vật nhiễm bệnh. Virus sẽ xâm nhập vào cơ thể người qua:

• Vết cắn, vết cào sâu xuyên qua da
• Vết liếm lên vùng da bị tổn thương, trầy xước
• Niêm mạc mắt, mũi, miệng (trường hợp hiếm)

  

Một số loài động vật phổ biến mang virus dại bao gồm: chó, mèo, dơi, cáo, chồn…

Dấu hiệu nhận biết bệnh dại ở người

Sau khi nhiễm virus, người bệnh trải qua 2 giai đoạn chính:

1. Giai đoạn khởi phát (1–4 ngày đầu):

• Sốt nhẹ
• Mệt mỏi, chán ăn, đau đầu
• Cảm giác ngứa, đau rát bất thường ở vết cắn dù đã lành

2. Giai đoạn thần kinh:

• Co giật, kích động, sợ nước, sợ ánh sáng
• Khó nuốt, đau họng, tăng tiết nước bọt
• Ảo giác, rối loạn ý thức
• Liệt chi, suy hô hấp dẫn đến tử vong

⛔ Lưu ý: Khi đã có triệu chứng thần kinh, bệnh dại gần như không thể cứu chữa. Vì vậy, phòng ngừa và xử lý ngay sau khi bị cắn là điều quan trọng nhất.

Phòng ngừa bệnh dại – Đừng để “nước đến chân mới nhảy”

1. Tiêm phòng dại chủ động cho vật nuôi

• Tiêm vắc xin phòng dại định kỳ mỗi năm 1 lần cho chó, mèo
• Quản lý vật nuôi chặt chẽ, không để chạy rông
• Tránh tiếp xúc với động vật lạ hoặc hoang dã

  

2. Cẩn trọng khi bị động vật cắn, cào hoặc liếm

• Rửa vết thương ngay bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 15 phút
• Sát trùng bằng cồn 70 độ hoặc dung dịch povidine
• Đến cơ sở y tế để tiêm vắc xin ngừa dại càng sớm càng tốt

👉 Tiêm càng sớm hiệu quả càng cao – đừng chần chừ!

3. Không tự ý điều trị tại nhà

Nhiều người dân có thói quen đắp lá, nặn máu hoặc nhờ “thầy lang” chữa trị bằng mẹo. Đây là quan niệm sai lầm và có thể làm lỡ “thời gian vàng” để cứu sống người bệnh.

Các mũi tiêm phòng dại ở người

Sau khi bị động vật nghi ngờ cắn, phác đồ tiêm phòng dại bao gồm:

• 5 mũi tiêm ngừa dại (ngày 0, 3, 7, 14, 28)
• Tiêm huyết thanh kháng dại (HRIG) nếu vết thương nghiêm trọng, sâu hoặc gần đầu mặt cổ

  

⏱ Mỗi giờ trì hoãn, nguy cơ nhiễm virus sẽ tăng.

Những hiểu lầm phổ biến về bệnh dại

❌ “Chó nhà cắn thì không sao!”
✔️ Sự thật: Chó nhà vẫn có thể mang virus nếu chưa tiêm phòng.

❌ “Bị cắn nhẹ không cần tiêm!”
✔️ Sự thật: Dù chỉ là vết xước nhỏ, virus vẫn có thể xâm nhập.

❌ “Đắp lá sẽ khỏi”
✔️ Sự thật: Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy mẹo dân gian chữa được dại.

Đừng để chủ quan trở thành tiếc nuối

Bệnh dại tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu tiêm vắc xin đúng cách và xử lý kịp thời khi bị động vật cắn. Trong những ngày nắng nóng, trẻ em thường chơi đùa ngoài trời, tiếp xúc gần với chó mèo – nguy cơ bị cắn là rất cao.

🎯 Hãy chủ động bảo vệ bản thân và gia đình khỏi bệnh dại bằng những hành động đơn giản nhưng thiết thực ngay hôm nay.