Vai Trò Của Probiotic Trong Việc Bảo Vệ Đường Ruột Và Nâng Cao Miễn Dịch

Sức khỏe hệ miễn dịch và đường ruột có mối liên hệ chặt chẽ mà nhiều người chưa thật sự quan tâm đúng mức. Trong đó, lợi khuẩn (probiotic) là “nhân vật” quan trọng giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó tăng cường khả năng đề kháng tự nhiên của cơ thể.

Vậy lợi khuẩn hoạt động như thế nào? Vì sao chúng lại ảnh hưởng lớn đến hệ miễn dịch và tiêu hóa đến vậy? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn và có cách chăm sóc sức khỏe chủ động, hiệu quả.

Lợi khuẩn là gì?

Lợi khuẩn (Probiotics) là các vi sinh vật “có lợi” sống trong hệ tiêu hóa, đặc biệt là ở ruột non và ruột già. Chúng gồm nhiều chủng khác nhau, phổ biến nhất là Lactobacillus, Bifidobacterium, Saccharomyces boulardii,…

Trong đường ruột con người có khoảng 100.000 tỷ vi khuẩn, gồm cả lợi khuẩn và hại khuẩn. Khi lợi khuẩn chiếm ưu thế, hệ tiêu hóa sẽ hoạt động hiệu quả, đồng thời tạo “hàng rào miễn dịch” giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh.

Vai trò của lợi khuẩn với hệ miễn dịch

1. Hơn 70% tế bào miễn dịch nằm ở đường ruột

Ruột không chỉ tiêu hóa thức ăn mà còn là nơi tập trung phần lớn tế bào miễn dịch của cơ thể. Lợi khuẩn giúp:

• Kích hoạt tế bào miễn dịch như lympho B, T, đại thực bào
• Tăng sản xuất kháng thể IgA, hỗ trợ bảo vệ niêm mạc ruột
• Giảm viêm, hạn chế phản ứng miễn dịch quá mức

Khi hệ vi sinh mất cân bằng (do dùng kháng sinh, ăn uống kém, stress…), hệ miễn dịch suy yếu, khiến cơ thể dễ nhiễm khuẩn, dị ứng, cảm cúm.

2. Giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp và tiêu hóa

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh: bổ sung lợi khuẩn đầy đủ giúp giảm tần suất mắc cảm lạnh, tiêu chảy, nhiễm trùng đường ruột, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người già và người có hệ miễn dịch kém.

Vai trò của lợi khuẩn với hệ tiêu hóa

1. Cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Lợi khuẩn ức chế hại khuẩn bằng cách:

• Cạnh tranh vị trí bám trên niêm mạc ruột
• Tiết ra acid hữu cơ, enzyme tiêu diệt vi khuẩn có hại

Nhờ đó, chúng giúp giảm tình trạng rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu.

2. Hỗ trợ hấp thu dưỡng chất

Lợi khuẩn giúp phân giải thức ăn phức tạp, tăng hấp thu vitamin nhóm B, canxi, magie, sắt, đặc biệt cần thiết với trẻ em và người cao tuổi.

3. Giảm nguy cơ táo bón, viêm ruột

Bằng cách duy trì độ pH ổn định và tăng tiết nhầy, lợi khuẩn giúp:

• Làm mềm phân, cải thiện nhu động ruột
• Giảm nguy cơ viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích (IBS)

Ai nên bổ sung lợi khuẩn?

• Trẻ nhỏ: hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ rối loạn tiêu hóa
• Người sau điều trị kháng sinh: kháng sinh tiêu diệt cả lợi khuẩn
• Người lớn tuổi, người bệnh mãn tính: hệ vi sinh suy yếu
• Người thường xuyên bị tiêu chảy, táo bón, đầy bụng
• Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh: cần tăng miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa

Cách bổ sung lợi khuẩn đúng cách

• Từ thực phẩm: sữa chua, kim chi, nấm lên men, dưa muối (tự nhiên)

  

• Từ men vi sinh/ probiotics dạng viên, gói, siro: cần chọn sản phẩm chứa chủng lợi khuẩn rõ ràng, số lượng đủ (từ 1–10 tỷ CFU/lần uống), được bảo quản đúng cách.

Lưu ý: nên uống lợi khuẩn cách xa bữa ăn và thuốc kháng sinh ít nhất 1–2 giờ, và duy trì đều đặn để phát huy hiệu quả.

Lợi khuẩn không chỉ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn là “lá chắn” vững chắc cho hệ miễn dịch tự nhiên. Việc bổ sung lợi khuẩn đúng cách sẽ giúp cơ thể bạn phòng ngừa bệnh tốt hơn, đặc biệt trong thời điểm giao mùa, sau bệnh, hay khi cơ thể suy yếu.